E VİTAMİNİ (Tokoferoller)
Çok önemli bir vitamin olan vitamin E yağda erir, güneş ışınlarına ve alkali ortama duyarlıdır. Oksijen ve demir ile hemen okside olur, emilimi için safra asitlerine ihtiyaç vardır. Diyette bitkisel sıvı yağ miktarı arttığında E vitaminine ihtiyaç artar.
Fonksiyonları:
- Antioksidant (oksijen ile bozulmayı önleyen) özelliği olması, hücrelerin daha uzun yaşamasını ve yenilenmesini sağlar. En büyük besinsel antioksidandır.
- Hücrelerin genel sağlığını korur, hücre yaşlanmasını geciktirir.
- Vücutta normal dışı hücre üremesini durdurarak tümör oluşumunu engeller.
- Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatması sebebiyle son on yılda oldukça popüler olan bir vitamindir.
- Akciğerleri çevre kirleticilerden korur.
- Kana oksijen sağlar (oksijeni kalp ve diğer dokulara taşımak suretiyle), yorgunluğu önler.
- Kan pıhtılarını çözer ve pıhtı oluşumunu önler.
- Kısırlık tedavisinde ve kas kaybını önlemede, damar duvarında kalsiyum birikimini ve kalp hastalıklarını önlemede bir destek olarak kullanılabilir.
- Erken doğmuş bebeklerde demirin kullanılmasına yardımcı olarak anemi (kansızlık) oluşumunu engeller.
E Vitamini Eksikliğinde; Günlük besinler içinde yeterli miktarda bulunduğundan yetersizlik belirtilerine insanlarda seyrek görülür. Yetişkinlerde üreme yeteneği düşer, seksüel faaliyetlerde düşüş olur, kaslarda anormal yağ birikimi başlar, karaciğer fonksiyonları azalır, kalp kasında ve diğer kaslarda dejeneratif değişiklikler görülür (Refleks kaybı, göz kaslarının felci gibi nörolojik belirtiler) ve deride kuruluk gözlenir. Aşırı alındığında zararlı etkisi görülmemiştir.
En Zengin Kaynakları:
Yağlı tohumlar (fındık, fıstık, ceviz vb), tahıllar ve kuru baklagiller, bitkisel yağlar E vitamininden zengindir. Ayrıca koyu yeşil yapraklı sebzeler ve çeşitli hayvansal gıdalarda yaygın olarak bulunur. Günlük ihtiyaç yetişkin erkeklerde 10 mg, kadınlarda 8 mg ve çocuklarda 3-10 mg arasında değişmektedir.